Park Narodowy Doñana – jedyne takie miejsce w Europie

Park Narodowy Doñana jest najważniejszym terenem podmokłym nie tylko w Hiszpanii ale i na całym kontynencie europejskim. Podzielony między prowincje Huelva i Sewilla, począwszy od roku 1969 chroni niespotykaną mozaikę ekosystemów, które obrały sobie za swój dom obszar położony u ujścia rzeki Gwadalkiwir do Oceanu Atlantyckiego. Uprzywilejowane położenie na południu Europy, dwa kroki od kontynentu afrykańskiego sprawia, że ten zakątek hiszpańskiej Andaluzji jest prawdziwym rajem dla wielu przedstawicieli fauny. To właśnie tutaj co roku przylatują miliony ptaków, dla których Doñana staje się miejscem, w którym spędzą zimę, w którym odpoczną przed dalszą drogą bądź założą gniazda i wychowają potomstwo.

Park Narodowy Doñana zamieszkują gatunki zagrożone wyginięciem, takie jak ryś iberyjski czy też orzeł cesarski iberyjski. Można tu obserwować zarówno kozice jak i ptaki wodne mające w tle zmieniający się wraz z porami roku krajobraz.

Brzegi rzeki Gwadalkiwir i jej ujście do Atlantyku, plaże, wydmy, śródziemnomorskie zarośla, bagna, mokradła, rozlewiska i cała bioróżnorodność, która te miejsca zamieszkuje zaowocowały uznaniem obszaru Doñana za Rezerwat Biosfery oraz wpisem na Listę Światowego Dziedzictwo UNESCO.

Historia

Dawno, dawno temu było tu morze. Od wielu lat w nabrzeżnych piaskach oraz na wydmach odnajdywane są ślady sięgające neolitu.

Warto przypomnieć, że okolice Doñany znajdowały się w zachodniej części starożytnego regionu Tartessos a niektórzy badacze starożytności właśnie w tej okolicy sytuowali mityczną Atlantydę. Od XV wieku n.e. w tym rejonie pojawił się zakaz wydobycia surowców naturalnych gdyż te mogłyby wpłynąć na powodzenie królewskich polowań. Jako że miejsce było zawsze strefą nadgraniczną, do dziś możemy oglądać wieże obronne powstałe pod koniec XVI wieku, które miały chronić ludność zamieszkującą te tereny przed atakami piratów berberyjskich. 

Nazwa “Doñana” wywodzi się od pałacu, który to siódmy książę Medina-Sidonia rozkazał wybudować dla swojej żony a była nią Doña Ana Gómez de Mendoza y Silva. Pałac znajduje się w samym sercu Parku.

W wieku XVIII wycinka lasu, utrzymanie łąk i pastwisk oraz wykorzystanie Doñany jako miejsca do polowań było na porządku dziennym. Wiek XIX to zainteresowanie Doñaną z punktu widzenia naukowego i przyrodniczego. Wtedy to z całego świata zaczynają przybywać tu liczni miłośnicy ptaków. W połowie XX wieku profesorowi José Antonio Valverde udaje się zmobilizować międzynarodową spółeczność naukową w celu ochrony Doñany, co doprowadziło do zakupu 7000 hektarów przez rząd hiszpański we współpracy ze Światowym Funduszem Ochrony Dzikiego Życia w celu stworzenia Rezerwatu Przyrody. W roku 1969 Doñana stała się Parkiem Narodowym.

Flora

Flora Parku Narodowego dzięki różnorodności ekosystemów wodnych i lądowych obejmuje ponad 900 gatunków roślin naczyniowych i paproci. Wyróżniają się w szczególności gatunki rzadkie czy endemiczne, których nazwy znajdziemy w regionalnych, krajowych bądź międzynarodowych katalogach gatunków zagrożonych. Wśród nich znajduje się Linaria turcica czyli odmiana lnicy oraz Juniperus oxycedrus czyli jałowiec kolczasty – jest on jedynym gatunkiem jałowca jaki spotkamy na wybrzeżu całego Półwyspu Iberyjskiego. Doñanę porastają także rośliny charakterystyczne dla mokradeł, bagien, strumieni czy lagun.

Fauna

Około 80 gatunków kręgowców, zarówno roślinożernych jak i drapieżników, zamieszkuje Doñanę. Dla niektórych gatunków obszar ten jest jedynym miejscem, gdzie możemy je spotkać, Ryś iberyjski oraz orzeł cesarski iberyjski to nie tylko gatunki endemiczne Półwyspu Iberyjskiego, ich populacja jest nieliczna i zagrożona wyginięciem. Tutaj też znajdziemy dzikie konie – Caballo de la Retuerta oraz krowę bagienną, które zgodnie z Catálogo Nacional de Razas Autóctonas czyli Narowdowym Katalogiem Ras Autochtonicznych wywodzą się właśnie z Doñany.

Jak zwiedzić Park Narodowy Doñana

Zwiedzający ma przed sobą cały wachlarz możliwości. Liczne centra obsługi ruchu turystycznego, zróżnicowane trasy pod opieką przewodnika, miejsca obserwacji pozwalają na zapoznanie się z bioróżnorodnością jaką oferuje nam Doñana. 

Na obszarze pomiędzy miastami Huelva, Sewilla i Kadyks, w El Acebuche, La Rocina, Palacio de El Acebrón, José Antonio Valverde, la Fábrica de Hielo oraz w Los Centenales znajdują się Centra Obsługi Zwiedzających. Zwiedzanie odbywa się z niewielkiego busika pod opieką lokalnego przewodnika. Więcej informacji można znaleźć na stronie: Doñana Reservas.

Istnieje też możliwość zobaczenia Doñany od strony wody. Jednostka pływająca po Gwadalkiwir o nazwie Real Fernando, nawiązanie do pierwszego hiszpańskiego statku parowego, umożliwi nam poznanie Parku z innej perspektywy.

Wydarzenia

Istnieją dwa wydarzenia związane z Doñaną: pielgrzymka do El Rocío i tzw. Saca de las Yeguas. 

Pierwsze ma miejsce w okolicy Zielonych Świątek. Pielgrzymi zgrupowani w bractwa ciągną pieszo do niewielkiej wioski El Rocío aby pomodlić się do Matki Boskiej. 

Drugie ma miejsce 26 czerwca. Konie, które żyły na wolności w Doñanie są prezentowane w Almonte. Jeżeli nie znajdzie się nabywca, wrócą z powrotem do Parku.

Tradycyjne dania andaluzyjskie

A w lutym, 211 km dalej w Kadyksie…

A w kwietniu, zaledwie 83 km dalej w Sewilli… i 294 km dalej w Maladze…

A w kwietniu, zaledwie 83 km dalej w Sewilli…

A w maju, 226 km dalej w Kordowie…

A w maju, zaledwie 2 km dalej w miejscowości Almonte…