La Fiesta de los Patios 2024 🇪🇸
La Fiesta de los Patios to konkurs na najpiękniejsze patios czyli podwórka i dziedzińce organizowany w andaluzyjskim mieście Kordowa zazwyczaj w drugim, ewentualnie w trzecim tygodniu maja. Uczestnicy przyozdabiają patia swoich domów i w ustalonych godzinach nieodpłatnie udostępniają je zwiedzającym.
Jak rozpoznać, czy dane patio jest na liście? Jest to łatwe, w ostatnich latach konkursowe patios nie tylko są zaznaczone na specjalnych mapach ale też przed wejściem na nie stoją okrągłe donice z kwiatami.
Aby rozpowszechnić festiwal a zarazem zachować tradycyjną zabudowę Kordowy, w konkursie mogą brać udział również patia powstałe współcześnie.
Patia zgłaszane do konkursu są przydzielane do jednej z dwóch kategorii: architektura dawna oraz architektura nowoczesna. W ostatnich latach nawet 50 podwórek uczestniczyło w pojedynczej edycji.
La Fiesta de los Patios to też imprezy towarzyszące organizowane przez Ratusz, mające na celu rozpropagowanie oraz promocję dziedzictwa kulturowego w szczególności wśród uczniów i studentów. W dzielnicy San Basilio jest też organizowana verbena: stowarzyszenie sąsiadów wystawia stoisko w pobliżu wieży Belén a bary położone wzdłuż ulicy San Basilio sprzedają napoje i umilają czas muzyką przebywającym tam mieszkańcom Kordowy oraz licznym turystom.
Historia kordowańskiego konkursu
Pierwsza edycja konkursu miała miejsce ponad sto lat temu. W roku 1921 burmistrz miasta Francisco Fernández de Mesa zorganizował Konkurs Dziedzińców, Balkonów oraz Wystaw. Były trzy nagrody: główna w wysokości 100 peset, druga, która opiewała na 75 peset i trzecia – 50 peset. Bardzo niewiele patios zostało zgłoszonych do konkursu, stąd też następna edycja odbyła się dopiero w roku 1933, kiedy to 16 patios rozsianych po całym mieście przystąpiło do konkursu walcząc o sowite jak na owe czasy nagrody.
W czasie hiszpańskiej wojny domowej (1936-1939) konkurs, oczywiście, nie odbył się. W roku 1943 miejscowa prasa pisała o potrzebie powrotu do tradycji do do konkursu Patios, Balcones y Escaparates, czyli dziedzińców, balkonów i wystaw. I tak też się stało.
W roku 1944, za czasów burmistrza o nazwisku Antonio Luna Fernández miała miejsce pierwsza edycja po zakończeniu wojny domowej. Wtedy też zostały określone kryteria konkursu takie architektura oraz szczegóły dotyczące dekoracji.
W roku 1980 konkurs został wpisany na listę Fiesta de Interés Turístico Nacional a osiem lat później zostały dodane kolejne kryteria konkursowe takie jak różnorodność kwiatów, utrzymanie doniczek oraz światło naturalne. Dekadę później nastąpił podział na dwie grupy: architektura stara (obemująca budynki powstałe od XVI wieku do roku 1960) i nowoczesna (od 1960 do czasów obecnych).
6 grudnia 2012 roku kordowański konkurs znalazł się na Liście Dziedzictwa Niematerialnego UNESCO.
Dziedzińce Kordowy
Patia domostw od tysiącleci nie tylko spełniają funkcję komunikacyjną czy też doświetlającą poszczególne przylegające pomieszczenia ale też jako miejsce spotkań domowników i centrum życia rodzinnego.
Wygląd typowego kordowańskiego patio jest dziedzictwem wywodzącym się z kultury islamu, w którym dom był zorientowany do środka, ściany zewnętrzne były pozbawione okien. Po przejęciu miasta w wyniku rekonkwisty ten typ struktury architektonicznej przetrwał do dziś.
Kwiaty, kwiaty wszędzie
Kordowańskie patios toną w kwiatach: doniczki z roślinami wiszą na ścianach a na tradycyjnych posadzkach wykonanych z chino cordobés stoją mniejsze i większe donice. Właściciele przozdabiają dziedzińce zabytkowymi meblami a także detalami architektonicznymi takimi jak np. kapitele. Nie brakuje też metalowych przedmiotów kuchennych.
Zdjęcie autorstwa xavier.estruch from Badalona, Catalunya, CC BY-SA 2.0, Zdjęcie autorstwa xavier.estruch from Badalona, Catalunya, CC BY-SA 2.0, Zdjęcie autorstwa Adam Jones, CC BY-SA 2.0
Architektura jedyna w swoim rodzaju
Każde patio jest unikatowe gdyż każde ma inną historię i każde ewoluowało w inny sposób – stąd też jest bardzo ciężko ustanowić jakąkolwiek typologię. W każdym razie został ustalony następujący podział:
Patios monumentales y señoriales
Czyli patios będące częścią rezydencji szlacheckich albo budowli sakralnych, takich jak Patio de los Naranjos, patio synagogi czy też sanktuarium de la Fuensanta. Jeżeli chodzi o zabytkowe budowle świeckie, zdecydowanie wyróżnia się Palacio de Viana, w obrębie którego znajduje się dwanaście dziedzińców, z których każdy reprezentuje inny styl.
Patios de concurso
Wszystkie patios, które brały udział w konkursie począwszy od 1921 roku aż do czasów obecnych. Ta kategoria dzieli się na dwie podkategorie: patios de arquitectura antigua y patios de arquitectura moderna o renovada. Pierwsza obejmuje dziedzińce powstałe do lat sześćdziesiątych XX wieku zachowujące elementy wywodzące się z poprzednich epok. Ta druga obejmuje zarówno te, które powstały w okresie późniejszym, w miejscu gdzie wcześniej znajdowała się starsza konstrukcja jak i te, które powstały wcześniej ale z biegiem lat uległy takim przobrażeniom, iż zatraciły najbardziej znaczące i charakterystyczne elementy.
Poniżej znajdziecie interaktywną mapę, która przedstawia patios biorące udział w Fiesta de los Patios – w ten sposób nie ominiecie żadnego: Mapa patios Kordoby
Pamiętajcie, że wejście na patia jest bezpłatne, nie potrzeba żadnych specjalnych wejściówek ani nie trzeba robić rezerwacji.
Daty i godziny w roku 2023
Każdy może oglądać patios w dniach od 2 do 12 maja 2024 roku między 11:30 a 14:00 i od 18:00 do 22:00 za wyjątkiem 13 maja, kiedy to zwiedzanie jest możliwe jedynie do godziny 20:30.
Patio pozakonkursowe, mieszczące się przy Plaza Ramón y Cajal (Patio Subdelegación de Defensa) jest otwarte jedynie między 11:30 a 14:00.
Część patios nie biorących udziału w konkursie posiada różne godziny, w których są dostępne dla zwiedzających, co najlepiej sprawdzić korzystając z interaktywnej mapy.
Tradycyjne dania andaluzyjskie
Salmorejo czyli chłodnik z hiszpańskiej Kordowy
Salmorejo cordobés to chłodnik wywodząca się z hiszpańskiej Kordowy, serwowany zazwyczaj na pierwsze danie. Korzenie tej potrawy siegają wieku XIX chociaż pomidor pojawił się w przepisie na początku XX wieku. Danie rozpowszechniło się poza Andaluzją w połowie ubiegłego wieku.
Gazpacho andaluz czyli chłodnik andaluzyjski
Nie ma nic lepszego na upalne dni lata niż chłodnik. Jest to zupa, którą można przygotować w bardzo łatwy sposób, i to bez gotowania. W Europie Środkowej i Wschodniej popularny jest chłodnik z czerwonych buraków, natomiast na południu Europy do przygotowania chłodnika używa się nie tylko warzyw ale i owoców – stąd też można spotkać tam chłodnik z truskawek, melona, arbuza…
Tortilla española – jak z cebuli, ziemniaków oraz jajek przygotować jedną z najbardziej znanych hiszpańskich potraw
Tortilla z ziemniaków jest niewątpliwie jedną z najbardziej znanych i tradycyjnych hiszpańskich potraw. Istnieje tyle rodzajów tortilli ilu chefów kuchni, kucharek czy kucharzy. Można ją znaleźć w każdym hiszpańskim barze czy restauracji. Może być serwowana jako drugie danie ale też w formie kanapki, przystawki (tapa) czy też pincho (przystawka z wykałaczką).
A 231 km dalej…
Park Narodowy Doñana – jedyne takie miejsce w Europie
Park Narodowy Doñana jest najważniejszym mokradłem nie tylko w Hiszpanii ale i na całym kontynencie europejskim. Podzielony między prowincje Huelva i Sewilla, począwszy od roku 1969 chroni niespotykaną mozaikę ekosystemów, które obrały sobie za swój dom obszar położony u ujścia rzeki Gwadalkiwir do Oceanu Atlantyckiego.
A w lutym, 259 km dalej w Kadyksie…
Karnawał w Kadyksie czyli jak się bawić w najstarszym mieście Hiszpanii
Karnawał w Kadyksie 2024. Karnawał organizowany w Kadyksie należy do najbardziej znanych oraz najważnieszych hiszpańskich karnawałów, otrzymał też miano Fiesta de Interés Turístico Internacional.
A w kwietniu, zaledwie 143 km dalej w Sewilli… i tylko 160 km dalej w Maladze…
Wielki Tydzień w Hiszpanii
Semana Santa 2024. Wielki Tydzień w Hiszpanii obchodzony jest w szczególny sposób bowiem na ulice hiszpańskich miast i miasteczek wychodzą procesje bractw religijnych.
A w kwietniu, zaledwie 143 km dalej w Sewilli…
Feria de Abril czyli festyn po sewilsku
Feria de Abril 2024. Feria de Abril to wiosenny festyn organizowany co roku w Sewilli. Nawet pół miliona osób przewija się codziennie przez Real de la Feria, pełne uroczych stoisk ustawionych wzdłuż malowniczych uliczek po których jeżdżą konne dorożki, w których poruszają się damy i kawalerowie w strojach z epoki.
A w maju, 229 km dalej w miejscowości Almonte…
Jak pielgrzymować to tylko do El Rocío
Romería del Rocío 2024. El Rocío to niewielka wioska położona w Andaluzji, w południowo-zachodniej części Hiszpanii w pobliżu miejscowości Almonte. To, co na pierwszy rzut oka może zaskoczyć to fakt, że ulice wytyczone wieki temu do tej pory nie zostały pokryte brukiem czy asfaltem, jest to ziemia o charakterystycznym żółto-pomarańczowym kolorze znana pod nazwą albero.
